Nghệ An: Mô hình hay hạn chế ngộ độc thực phẩm tập thể

Hiệu quả, ít tốn kém

Việc thực hiện mô hình “Bếp ăn tập thể, nhà hàng trong khách sạn đủ điều kiện ATTP” là cách làm hay, hiệu quả, ít tốn kém để phòng ngừa ngộ độc  thực phẩm tập thể. Tuy nhiên, số lượng cơ sở tự nguyện đăng ký tham gia mô hình vẫn chưa nhiều so với số lượng cơ sở hiện có.

Theo thống kê, toàn tỉnh Nghệ An hiện có khoảng 130 bếp ăn tập thể nhà máy xí nghiệp; xấp xỉ 100 nhà hàng khách sạn; hàng trăm bếp ăn bán trú trường học; hàng trăm nhà hàng phục vụ trên 50 suất ăn/lần... Yêu cầu thực tế đặt ra phải nhân rộng mô hình.

Việc nhân rộng càng có ý nghĩa hơn khi mà năm 2019, trên địa bàn tỉnh xảy ra 4 vụ ngộ độc thực phẩm làm 66 người mắc. Các vi phạm về ATTP có giảm nhiều song số lượng vi phạm vẫn còn lớn. Năm 2019, các đoàn thanh, kiểm tra ở tỉnh đã tiến hành thanh, kiểm tra kiểm tra được 23.405 cơ sở, trong đó có 3.463 cơ sở vi phạm, xử phạt vi phạm hành chính 1.412 cơ sở với tổng số tiền xử phạt gần 2,4 tỷ đồng.

Công An tỉnh Nghệ An phát hiện, bắt giữ và xử lý 673 vụ vi phạm về an toàn thực phẩm, thu nộp ngân sách nhà nước 3,7 tỷ đồng. Cục Quản lý thị trường xử lý 550 vụ, tổng giá trị thu phạt 2,1 tỷ đồng. Thông tin từ Đoàn thanh, kiểm tra liên ngành về ATTP tỉnh Nghệ An dịp trước, trong và sau Tết Nguyên Đán: Trong 3 ngày đầu hoạt động, đoàn đã thực hiện kiểm tra 8 cơ sở thực phẩm, lập biên bản vi phạm đối với 4 cơ sở, trong đó có 01 nhà hàng lớn ở thành phố Vinh và 01 cơ sở cung cấp da, mỡ lợn (làm giò chả).

Bác sĩ Phạm Ngọc Quy, Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP tỉnh Nghệ An cho hay: Trong năm 2020, Nghệ An sẽ tiếp tục duy trì những kết quả ở các mô hình điểm đã được công nhận; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về lợi ích của việc xây dựng mô hình điểm “Bếp ăn tập thể, nhà hàng trong khách sạn đủ điều kiện an toàn thực phẩm”; triển khai xây dựng thêm 1 số mô hình mới, tập trung lớn ở tuyến huyện, đặc biệt là xây dựng mô hình ở các trường mầm non, trường có bếp ăn bán trú để phòng ngừa ngộ độc tập thể ở các trường học.

Chi cục ATVSTP tỉnh tham mưu cho Sở Y tế Nghệ An ban hành bộ tiêu chí tuyến phố, tuyến đường có kiểm soát ATTP; phối hợp cùng các địa phương triển khai lựa chọn tuyến đường để xây dựng tạo. Ở Tp. Vinh, dự kiến lựa tuyến đường đại lộ Lê Nin đoạn qua phường Hà Huy Tập và Khu ẩm thực đêm ở phường Cửa Nam để thực hiện hỗ trợ, xây dựng. Ngoài ra, đơn vị cũng sẽ triển khai điểm việc giám sát bữa cỗ đông người tổ chức tại cộng đồng.

Thực tế cho thấy nguy cơ ngộ độc thực phẩm tại bữa cỗ đông người là rất cao. Ít nhất mỗi huyện, thành, thị sẽ có 1 xã, phường, thị trấn tham gia giám sát. Theo đó, xã, phường, thị trấn sẽ thông qua hoạt động của tổ chức mặt trận, vận động các hộ dân đăng ký khi có nhu cầu. Khi các hộ dân đăng ký, các cán bộ y tế sẽ có mặt hướng dẫn hộ dân thực hiện quá trình chế biến, bày mâm cỗ đảm bảo ATTP.

Cách làm hay, lựa chọn tốt

Sở Y tế Nghệ An đã ban hành Kế hoạch số 570 về xây dựng mô hình điểm “Bếp ăn tập thể, nhà hàng trong khách sạn đủ điều kiện an toàn thực phẩm” tại các cơ sở không thuộc diện cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Cơ sở thực tiễn để kế hoạch ra đời là: Những năm gần đây, Nghệ An đã xảy ra một số vụ ngộ độc tập thể. Số vụ không nhiều nhưng số người mắc lớn. Nguy cơ ngộ độc tập thể ở Nghệ An có thể xảy ra bất cứ ở đâu và lúc nào.

Để đảm bảo ATTP tại các bếp ăn tập thể, đòi hỏi các cấp, ngành thường xuyên bám sát hướng dẫn, giám sát, thanh kiểm tra... Tuy nhiên khi Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật ATTP ra đời (thay thế Nghị định số 38/2012/NĐ-CP) lại có điểm mới, đó là: Các nhà hàng trong khách sạn, bếp ăn tập thể không thuộc diện cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP như trước đây. Điểm mới đề cao sự tự giác, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp song cũng khiến công tác quản lý nhà nước gặp khó khăn hơn khi mối liên hệ giữa nhà hàng trong khách sạn, bếp ăn tập thể với cơ quan nhà nước trở nên lỏng lẻo.

Bác sĩ Nguyễn Xuân Hồng, Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An cho biết: Kế hoạch số 570 ra đời ngoài mục tiêu gắn kết giữa nhà hàng trong khách sạn, bếp ăn tập thể với cơ quan nhà nước, còn nhằm hạn chế nguy cơ ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn tập thể.

Trên cơ sở danh sách các bếp ăn tập thể, nhà hàng trong khách sạn tự nguyện đăng ký tham gia mô hình, phòng y tế (trung tâm y tế) huyện, thành, thị đề xuất, Chi cục ATVSTP tỉnh Nghệ An tiến hành đánh giá, lựa chọn cơ sở xây dựng mô hình. Đầu năm 2020, ngành y tế thành lập hội đồng thẩm định công nhận mô hình.

Với một bếp ăn tập thể, nhà hàng trong khách sạn, việc được công nhận đủ điều kiện ATTP chính là được nâng tầm thương hiệu. Mô hình tạo nên tác động lan tỏa, kích thích đến những cơ sở chưa tự nguyện đăng ký tham gia.

Thông tin từ Chi cục ATVSTP tỉnh Nghệ An: Sau khi triển khai, toàn tỉnh đã có 92 bếp ăn tập thể và nhà hàng trong khách sạn đăng ký tham gia mô hình. Trong đó mô hình cấp tỉnh là 16; mô hình cấp huyện là 76, chủ yếu là các bếp ăn tập thể trong trường học.

Đi vào thực hiện, các bếp ăn tập thể và nhà hàng trong khách sạn đã được ngành y tế cấp phát đồng bộ sổ kiểm thực 3 bước và sổ lưu mẫu thực phẩm; trang bị các loại áp phích, bảng biển tuyên truyền về vệ sinh thực phẩm; trang bị  bộ dụng cụ lưu mẫu thực phẩm và bộ găng tay, tạp dề, khẩu trang, mũ chụp tóc. Cán bộ y tế đã thường xuyên đến hướng dẫn để mô hình thực hiện tốt công tác ATTP...

Vào thời điểm này, 16 mô hình cấp tỉnh đã được thẩm định, đánh giá. Về cơ bản, các bếp ăn tập thể và nhà hàng trong khách sạn đã đáp ứng, đảm bảo bộ tiêu chí mô hình cũng như chấp hành đầy đủ các điều kiện về ATTP. 76 mô hình cấp huyện cũng đang được đánh giá, thẩm định.

Bà Nguyễn Thị Thúy Nga, Phó giám đốc khách sạn tham gia mô hình phấn khởi chia sẻ: Tham gia mô hình, nhà hàng của khách sạn đã được hỗ trợ về công tác ATTP rất nhiều. Bản thân nhà hàng có sự quyết tâm cao để thực hiện bộ tiêu chí, chú trọng các khâu đảm bảo ATTP. Sau thời gian cố gắng, chúng tôi rất phấn khởi, tự hào khi được công nhận là mô hình nhà hàng trong khách sạn đủ điều kiện ATTP; tạo nên động lực mới để chúng tôi phấn đấu thực hiện tốt hơn nữa các quy định của pháp luật về ATTP.

Bài, ảnh: Từ Thành - Thanh Sơn